Σε νέα εποχή εισέρχεται πλέον η διαδικασία δημοσίευσης των διαθηκών η οποία από 1ης Νοεμβρίου του 2025 θα γίνεται ψηφιακά με απλούστερο και ταχύτερο τρόπο, αφήνοντας πίσω το γραφειοκρατικό αλαλούμ και την πολύμηνη ταλαιπωρία των πολιτών.

Το Γενικό Μητρώο Διαθηκών, το οποίο εγκαινιάζεται την 1η Νοεμβρίου μέσα από την πλατφόρμα diathikes. gr εκτιμάται ότι θα αποσυμφορήσει τα δικαστήρια και θα βοηθήσει τους πολίτες να κερδίσουν χρόνο για την ταχύτερη αξιοποίηση της περιουσίας που κληρονομούν.

Δημοσίευση διαθηκών μέσα σε 7 ημέρες

Η δημοσίευση των διαθηκών περνά, πλέον, στα χέρια των συμβολαιογράφων οι οποίοι αναλαμβάνουν να φέρουν εις πέρας όλη τη διαδικασία με την οποία μπαίνει τέλος στην εικόνα που επικρατεί όλα αυτά τα χρόνια. Ενδεικτικό είναι ότι για τη δημοσίευση των διαθηκών με το νέο σύστημα θα χρειάζονται 2 έως 7 ημέρες ενώ αυτή τη στιγμή απαιτούνται περίπου 400 ημέρες!

Παράλληλα, θα εξοικονομηθεί για τους πολίτες και ο χρόνος που σήμερα είναι αναγκαίος για την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών τα οποία θα καταχωρούνται πλέον ηλεκτρονικά.

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης παρουσίασε το μητρώο διαθηκών, μια μεταρρύθμιση που όπως ειπώθηκε θα απελευθερώσει δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους οι οποίο σήμερα είναι επιφορτισμένοι με τη διαδικασία αυτή και θα προσφέρει σημαντικό όφελος χρόνου στους πολίτες. Επιπλέον, θα βοηθήσει στην άμεση αξιοποίηση της κληρονομήθεισας περιουσίας και την είσπραξη φόρων από το δημόσιο που τώρα παραμένουν σε εκκρεμότητα ακόμη και ενάμισι χρόνο.

Η πλατφόρμα θα λειτουργήσει από 1η Νοεμβρίου ενώ όπως σημείωσε ο υπουργός Δικαιοσύνης , Γιώργος Φλωρίδης μέσα στον ίδιο μήνα θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που θα αφορά στις εκκρεμείς διαθήκες.

Με καθυστέρηση 71 ετών το Μητρώο Διαθηκών

Το ηλεκτρονικό μητρώο διαθηκών αν και είχε προβλεφθεί με νομοθετικό διάταγμα του 1954 υλοποιείται μετά από 71 χρόνια εξαιτίας της στενής συνεργασίας του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών – Πειραιώς – Αιγαίου και Δωδεκανήσου.

Η πλατφόρμα θα βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με το ευρωπαϊκό μητρώο διαθηκών προκειμένου να διαπιστώνεται η ύπαρξη ή μη διαθήκης που έχει κατατεθεί σε άλλη χώρα. Η χρήση της πλατφόρμας θα γίνεται με κωδικούς TAXIS και θα τηρούνται όλοι οι προβλεπόμενοι κανόνες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ενώ θα περιορίζεται ο αριθμός των αμφιβόλου γνησιότητας ιδιόγραφων διαθηκών .

«Πρόκειται για την πρώτη ψηφιακά ολοκληρωμένη διαδικασία στη δικαιοσύνη και έχει ιστορική αξία» τόνισε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Ιωάννης Μπούγας προσθέτοντας πως απλοποιώντας τις διαδικασίες «η δικαιοσύνη έρχεται κοντά στον πολίτη».

Χαρακτηριστικό της σημερινής εικόνας είναι πως μέχρι τώρα στο Πρωτοδικείο της Αθήνας ασχολούνται με τις δημοσιεύσεις διαθηκών 100 δικαστές και
39 δικαστικοί υπάλληλοι ενώ μόνο για τη χορήγηση πιστοποιητικών γίνονται καθημερινά 600 αιτήσεις.

Όπως αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση, κατά την έναρξη της λειτουργίας του ηλεκτρονικού Γενικού Μητρώου Διαθηκών:

καθίσταται ευχερής στον πολίτη ο έλεγχος πανελλαδικά περί ύπαρξης ή μη διαθήκης κατατεθειμένης σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο.
η νέα ψηφιακή πύλη diathikes.gr παρέχει στους πολίτες άμεση και ασφαλή πρόσβαση (τηρουμένων των κανόνων του GDPR) στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης.
η βεβαίωση περί ύπαρξης ή μη διαθήκης εκδίδεται άμεσα, εντός της ίδιας ημέρας, εφόσον κατατεθεί κατά τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου.
ελαχιστοποιείται ο χρόνος δημοσίευσης της διαθήκης. (Η δημοσίευση της διαθήκης μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον συμβολαιογράφο ακόμα και την ίδια ημέρα με την κατάθεση της αίτησης δημοσίευσης της διαθήκης, εφόσον προσκομισθεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου).
ελαχιστοποιείται ο χρόνος έκδοσης του πρακτικού δημοσίευσης της διαθήκης (εκδίδεται την ίδια ημέρα της δημοσίευσης).
ελαχιστοποιείται ο χρόνος κήρυξης ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας και έκδοσης του αντίστοιχου πιστοποιητικού (εκτιμώμενος χρόνος το μέγιστο πέντε εργάσιμες ημέρες).
αξιοποιείται από τον κληρονόμο άμεσα η κληρονομηθείσα περιουσία.
περιορίζεται ο αριθμός των «αμφίβολης γνησιότητας» ιδιόγραφων διαθηκών.
αποσυμφορούνται τα δικαστήρια.
επιτυγχάνεται άμεση σύνδεση του νέου Γενικού Μητρώου Διαθηκών με το Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαθηκών (ARERT) και καθίσταται ευχερής ο έλεγχος περί ύπαρξης ή μη κατατεθειμένης διαθήκης συγκεκριμένου αποβιώσαντα σε συμβολαιογράφο κράτους-μέλους της Ε.Ε.

Nα σημειωθεί τελος ότι το κόστος δημοσίευσης μέσω τηςνεας πλατφόρμας του Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών, κ.λ.π , δεν επιφέρει οικονομική επιβάρυνση στους πολίτες, οπως αναφέρθηκε, σε σχέση με όσα ισχύουν σήμερα.