Λίγο πριν τη συνάντηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι με τον Ντόναλντ Τραμπ, ο Σεργκέι Ναρίσκιν, διευθυντής της Ρωσικής Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών (SVR), προειδοποίησε εκ νέου την Ουάσινγκτον πως η παράδοση πυραύλων Tomahawk στο καθεστώς του Κιέβου θα θεωρηθεί «εχθρική ενέργεια».

«Εάν συμβεί αυτό, η Ρωσία θα θεωρήσει αυτήν την κίνηση ως εχθρική. Και ένα τέτοιο βήμα, εάν εφαρμοστεί, σίγουρα θα αυξήσει σημαντικά τους κινδύνους στον τομέα της ασφάλειας – όχι μόνο στην ευρωπαϊκή, αλλά και στην παγκόσμια ασφάλεια», ξεκαθάρισε στους δημοσιογράφους από τη Σαμαρκάνδη του Ουζμπεκιστάν.

Τα τελευταία 24ωρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ ξεκαθάρισε ότι δεν αποκλείει την προμήθεια αμερικανικών πυραύλων Tomahawk στην Ουκρανία, εάν η Ρωσία συνεχίσει να αρνείται μια ειρηνική διευθέτηση της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Ο Ζελένσκι πιστεύει ότι οι πύραυλοι Tomahawk θα μπορούσαν να συμβάλουν στο να τελειώσει ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. «Βλέπουμε και ακούμε ότι η Ρωσία φοβάται ότι οι Αμερικανοί μπορεί να μας δώσουν Tomahawks – ότι αυτό το είδος πίεσης μπορεί να λειτουργήσει για την ειρήνη», είχε δηλώσει ο Ζελένσκι στις 12 Οκτωβρίου.

Ο ρώσος πρόεδρος, από την άλλη πλευρά, είπε ότι οι πύραυλοι δεν αποτελούν σοβαρή απειλή για τη χώρα του, αλλά πρόσθεσε ότι η προμήθειά τους στην Ουκρανία θα σήμαινε «μια εντελώς νέα, ποιοτικά διαφορετική, κλιμάκωση» στις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας. Το θέμα φαίνεται πως αναφέρθηκε και στη χθεσινή τηλεφωνική συνομιλία των δύο ηγετών.

Ποιο είναι το πλεονέκτημα των πυραύλων Tomahawk

Οι Tomahawk είναι υψηλής ακρίβειας, υποηχητικοί πύραυλοι κρουζ. Κυκλοφορούνσε πολλές παραλλαγές, μπορούν να μεταφέρουν διαφορετικές κεφαλές, συμπεριλαμβανομένων πυρηνικών, και μπορούν να εκτοξευθούν από διάφορες πλατφόρμες.

«Ο Tomahawk είναι σχετικά παλιός πύραυλος, αναπτυχθείς τη δεκαετία του 1970», είπε στο DW ο ουκρανός στρατιωτικός ειδικός Κοστιαντίν Κριβολάπ. «Οι Αμερικανοί τον σχεδίασαν αρχικά ως σύστημα παράδοσης πυρηνικών κεφαλών σε τρεις παραλλαγές: εκτοξευόμενες από αέρα, επί εδάφους και από τη θάλασσα.»

Αρχικά, ο Tomahawk με πυρηνική κεφαλή είχε βεληνεκές έως και 2.500 χιλιομέτρων (1.554 μιλίων). Καθώς οι πυρηνικές κεφαλές αντικαταστάθηκαν από συμβατικές, το βεληνεκές των Tomahawk μειώθηκε στα 1.600 χιλιόμετρα, αν και, σύμφωνα με τον Κριβολάπ, κάποιες παραλλαγές εξακολουθούν να έχουν βεληνεκές 2.500 χιλιομέτρων.

Ο Κριβολάπ πιστεύει ότι η Ουκρανία χρειάζεται αυτά τα επί εδάφους εκτοξευόμενα συστήματα Tomahawk. Το βασικό πλεονέκτημα του συγκεκριμένου πυραύλου είναι η ικανότητά του να πετά σε πολύ χαμηλό ύψος, να χαρτογραφεί το ανάγλυφο της γης και να αποφεύγει εμπόδια.

«Η χαμηλή πτήση είναι το πιο σημαντικό χαρακτηριστικό του – αξιοποιεί στο έπακρο την τεχνολογία αντιστοίχισης περιγράμματος εδάφους που υπάρχει για τους πυραύλους κρουζ», είπε ο Κριβολάπ, προσθέτοντας ότι έχει υπάρξει ο πιο μεγάλου βεληνεκούς μη πυρηνικός πύραυλος στο οπλοστάσιο της Δύσης.

Γιατί οι Tomahawk μπορεί να αποτελέσουν πρόβλημα για τη Ρωσία

Ο συγκεκριμένος πύραυλος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1983 και έχει χρησιμοποιηθεί από τις αμερικανικές δυνάμεις στο Ιράκ, τη Λιβύη και τη Συρία.

Οι Tomahawk χρησιμοποιήθηκαν επιτυχώς για να εξουδετερώσουν ρωσικούς στόχους αντιαεροπορικής άμυνας στη Συρία το 2017 και το 2018, δήλωσε ο Αντρίι Κοβαλένκο από το Ουκρανικό Κέντρο Καταπολέμησης της Παραπληροφόρησης.

Οι Tomahawk χρησιμοποιούν πολύπλοκα συστήματα πλοήγησης, δίνοντας στους αντιπάλους μόλις λίγα δευτερόλεπτα για να αντιδράσουν μόλις οι πύραυλοι ανιχνευτούν από ραντάρ, είπε.

Απαιτείται πυκνό δίκτυο χαμηλού ύψους ραντάρ, γρήγορος εντοπισμός και συγχρονισμένη αντιαεροπορική άμυνα για να αναχαιτιστούν, εξήγησε.

«Τα ρωσικά συστήματα κάλυπταν τους συριακούς στόχους εκείνη την εποχή αλλά απέτυχαν [να ρίξουν Tomahawks]», είπε ο ειδικός, προσθέτοντας ότι οι πύραυλοι είναι «ιδιαίτερα αποτελεσματικοί όταν εκτοξεύονται σε αλληλουχίες, καθώς η υπερφόρτωση των αντιαεροπορικών αυξάνει την επιτυχία τους». Τα ρωσικά συστήματα S-400 ή Pantsir, είπε, είναι «αδύναμα απέναντι στους Tomahawks».

Οι δυνατότητες μεγάλου βεληνεκούς του πυραύλου θα επέτρεπαν στις ουκρανικές δυνάμεις να πλήξουν σημαντικούς στρατιωτικούς στόχους βαθιά μέσα στη Ρωσία έως και 1.600 χιλιόμετρα (περίπου 1.000 μίλια) μακριά, είπε στο DW ο αρχισυντάκτης του Defense Express, Ολέχ Κατκόβ. «Μπορούν να καταστραφούν αρκετά ρωσικά εργοστάσια οπλισμού.»

Το αμερικανικό Ινστιτούτο Μελέτης Πολέμου (ISW) επίσης εκτιμά ότι οι Tomahawk θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην Ουκρανία να προκαλέσει σημαντικές ζημιές ή να καταστρέψει κρίσιμες στρατιωτικές εγκαταστάσεις μέσα στη Ρωσία, όπως το εργοστάσιο drones στο Γελαμπούγκα (Tatarstan) ή τη βάση Engels-2 στο Σαράτοφ, την οποία η Ρωσία χρησιμοποιεί για την απογείωση βομβαρδιστικών σε μεγάλες επιθέσεις εναντίον της Ουκρανίας.

Το ISW εκτιμά ότι 1.600 έως 2.000 ρωσικοί στρατιωτικοί στόχοι θα μπορούσαν να βρίσκονται εντός του βεληνεκούς των Tomahawk.

Διαπραγματευτικό εργαλείο;

Η απόφαση του Τραμπ να προμηθεύσει την Ουκρανία με πυραύλους Tomahawk θα αποτελούσε άμεση αντίδραση στην απόρριψη εκ μέρους του Πούτιν των ειρηνευτικών προτάσεων του αμερικανού προέδρου, εξήγησε στο DW ο Τζον Ε. Χερστ, πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία και νυν διευθυντής του Eurasia Center του Atlantic Council.

«Η υστερία του Κρεμλίνου σχετικά με την πιθανή παράδοση αυτών των όπλων στην Ουκρανία δείχνει ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει την πολιτική του Πούτιν».

Σύμφωνα πάντα με τον Χερστ, αν και οι πύραυλοι Tomahawk είναι απίθανο να κρίνουν την έκβαση του πολέμου, θα μπορούσαν να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα στον Πούτιν και να ωθήσουν το Κρεμλίνο προς ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.