Η Αρκτική μετατρέπεται ταχέως σε στρατηγικό θέατρο γεωπολιτικού ανταγωνισμού, συγκέντρωσης στρατιωτικών δυνάμεων, ενεργειακού μετασχηματισμού και περιβαλλοντικής αλλαγής, προειδοποιούν οι ευρωβουλευτές σε ψήφισμα που εγκρίθηκε με 510 ψήφους υπέρ και 75 κατά, με 80 αποχές.

Οι ευρωβουλευτές καταδικάζουν την αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής και επισημαίνουν την εκτεταμένη στρατιωτική αναδιάρθρωση της Ρωσίας, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας του «Ναυτικού Κολλεγίου» της.

Το γεγονός αυτό, προσθέτουν, σε συνδυασμό με το σαφές ενδιαφέρον της Κίνας για την περιοχή, έχει κλιμακώσει τις περιφερειακές εντάσεις και έχει υπονομεύσει την περιφερειακή σταθερότητα.

Ως απάντηση, η ΕΕ πρέπει να ενισχύσει τη συνεργασία με τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Η συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ στον τομέα αυτό, τονίζουν οι ευρωβουλευτές, είναι θεμελιώδους σημασίας για τον περιορισμό της Ρωσίας και της Κίνας και τη διασφάλιση της κοινής μας ασφάλειας.

Προστασία ζωτικής σημασίας υποβρύχιων υποδομών και εφαρμογή του διεθνούς δικαίου

Λαμβάνοντας υπόψη τα πρόσφατα περιστατικά στη Βαλτική που αποδόθηκαν στον σκιώδη στόλο της Ρωσίας και σε κινεζικά σκάφη, οι ευρωβουλευτές δηλώνουν ότι η ΕΕ θα πρέπει να βελτιώσει σημαντικά την προστασία των βασικών υποβρύχιων υποδομών στην Αρκτική – ιδίως των υποβρύχιων καλωδίων και αγωγών – και να καταστήσει αυστηρότερο το κανονιστικό πλαίσιο για τις κυρώσεις και τα αντίμετρα.

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν επίσης ότι το νομικό πλαίσιο για τη διακυβέρνηση της Αρκτικής πρέπει να παραμείνει εδραιωμένο στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

Επισημαίνοντας τον αυξημένο γεωπολιτικό ανταγωνισμό κατά μήκος των θαλάσσιων διαδρομών της Αρκτικής, ιδίως της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας, οι ευρωβουλευτές απορρίπτουν τις μονομερείς εδαφικές ή ναυτιλιακές διεκδικήσεις και υποστηρίζουν τον διπλωματικό διάλογο.

Υπερασπίζονται επίσης την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου για την αντιμετώπιση των προσπαθειών νομιμοποίησης αμφισβητούμενων θαλάσσιων διαδρόμων ή προβολής γεωπολιτικής επιρροής υπό το πρόσχημα της επιστημονικής ή οικονομικής συνεργασίας.

Στρατηγική αυτονομία και κλιματική αλλαγή

Δεδομένου ότι η περιοχή παρέχει κρίσιμους πόρους για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, η ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων σε αυτόν τον τομέα είναι καίριας σημασίας για τη μείωση της εξάρτησης από εξωτερικές αυταρχικές δυνάμεις, λένε οι ευρωβουλευτές.

Τονίζουν τον καίριο ρόλο της Νορβηγίας στην ενεργειακή ασφάλεια και τη γεωπολιτική ανθεκτικότητα της ΕΕ, καθώς και την αυξανόμενη στήριξη για την προσχώρηση της Ισλανδίας και της Γροιλανδίας στην ΕΕ.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ευρωβουλευτές ενθαρρύνουν την ΕΕ να προχωρήσει σε βαθύτερες στρατηγικές και οικονομικές εταιρικές σχέσεις με τους εν λόγω εταίρους και να προωθήσει τα οφέλη της δυνητικής προσχώρησης στην ΕΕ, εάν και όταν αυτό είναι επιθυμητό από τους πληθυσμούς τους.

Δεδομένων των δυσανάλογων επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην Αρκτική, οι ευρωβουλευτές ζητούν, τέλος, την επείγουσα βελτίωση των στρατηγικών προσαρμογής, οι οποίες έχουν επίσης διάσταση πολιτικής ασφάλειας. Τονίζουν εξάλλου ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί της Αρκτικής πρέπει να συμμετέχουν πλήρως στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.