Πολιτικούς τριγμούς έχει προκαλέσει στην Ευρώπη η σύλληψη της Φεντερίκα Μογκερίνι, πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματικής υπηρεσίας (EEAS).

Οι αρχές στο Βέλγιο συνέλαβαν τη Μογκερίνι μετά από έφοδο στα γραφεία της διπλωματικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες και σε ένα κολέγιο στην Μπριζ, στο πλαίσιο έρευνας για απάτη, σύμφωνα με ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες στις ιδιοκτησίες των υπόπτων, σε πολλά κτίρια του Κολεγίου της Ευρώπης στην Μπριζ και στα κεντρικά γραφεία της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ), η οποία βρίσκεται στο κέντρο των θεσμών του μπλοκ των 27 κρατών στις Βρυξέλλες, ανέφερε η EPPO.

Η EPPO, ένας ανεξάρτητος δημόσιος οργανισμός της ΕΕ, δήλωσε ότι είχε «ισχυρές υποψίες» για απάτη στην ανάθεση διαγωνισμού για τη διεξαγωγή προγράμματος κατάρτισης για την περίοδο 2021-2022 στην Διπλωματική Ακαδημία της ΕΕ για νέους διπλωμάτες.

«Θα μπορούσαν να συνιστούν απάτη σε δημόσιες συμβάσεις, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση του επαγγελματικού απορρήτου. Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη για να διευκρινιστούν τα γεγονότα και να αξιολογηθεί εάν έχουν διαπραχθεί ποινικά αδικήματα», ανέφερε η εισαγγελία και πρόσθεσε πως είχε επίσης ζητήσει την άρση της ασυλίας αρκετών υπόπτων.

Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ανίτα Χίπερ, επιβεβαίωσε την έφοδο στο κτίριο της EAAS κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, αλλά αρνήθηκε να δώσει λεπτομέρειες για την έρευνα ή τους υπόπτους.

«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι η αστυνομία βρισκόταν σήμερα στο κτίριο της EEAS», δήλωσε την Τρίτη εκπρόσωπος της ΕΕ, διευκρινίζοντας ότι η συνεχιζόμενη έρευνα αφορά δραστηριότητες που έλαβαν χώρα «με προηγούμενη εντολή» αλλά αρνήθηκε να σχολιάσει εάν οι τρεις συλληφθέντες ύποπτοι ήταν αξιωματούχοι της ΕΕ. Η ομοσπονδιακή αστυνομία και το γραφείο του εισαγγελέα αρνήθηκαν επίσης να σχολιάσουν.

Η έρευνα διεξάγεται από κοινού από έναν ανακριτή στη Δυτική Φλάνδρα, την βελγική επαρχία όπου βρίσκεται η Μπριζ. Τις έρευνες πραγματοποίησε η βελγική ομοσπονδιακή αστυνομία.

Πριν από αυτήν την αστυνομική επιχείρηση, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) είχε ζητήσει την άρση της ασυλίας αρκετών υπόπτων, ένα αίτημα που έγινε δεκτό, τόνισε επίσης η EPPO, χωρίς να κατονομάσει ή να διευκρινίσει τις θέσεις τους.

Αξιωματούχος της ΕΕ επιβεβαίωσε στο AFP ότι η διπλωματική υπηρεσία στις Βρυξέλλες ήταν ένας από τους στόχους της αστυνομικής επιχείρησης, για «δραστηριότητες που χρονολογούνται από προηγούμενες θητείες», πριν η Κάγια Κάλλας αναλάβει τα καθήκοντά της ως Ύπατη Εκπρόσωπος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις στα τέλη του 2024.

«Πριν από μισή ώρα, ενημερώθηκα για το τι συμβαίνει στην Μπριζ», δήλωσε ο Χέρμαν βαν Ρομπάι, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος είναι νυν πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Κολεγίου της Ευρώπης στην Μπριζ.

Η Μόσχα από την άλλη έσπευσε να σχολιάσει το γεγονός με τη Μαρία Ζαχάροβα να τονίζει χαρακτηριστικά πως « Η ΕΕ προτιμά να αγνοεί τα δικά της προβλήματα διαφθοράς, αλλά δίνει συνεχώς διαλέξεις σε άλλους». Η Ζαχάροβα πρόσθεσε ότι στην ΕΕ εκατομμύρια ευρώ ρέουν μέσω «καναλιών διαφθοράς» προς το Κίεβο και αυτό «συνεχίζεται εδώ και χρόνια και είναι ξεκάθαρο σε όλους».

Ένας εκπρόσωπος του Κολεγίου, όπου η Μογκερίνι είναι πρύτανης από το 2020, δήλωσε ότι δεν γνωρίζει εάν έχει συλληφθεί και αρνήθηκε να σχολιάσει περαιτέρω.

Μαζί με τη Μογκερίνι συνελήφθη επίσης άλλος ένας υπάλληλος του Κολλεγίου της Ευρώπης, που ασχολείται με το τμήμα εκτελεστικής εκπαίδευσης, και ο ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Στέφανο Σανίνο. Ο Σανίνο είχε διατελέσει Γενικός Γραμματέας της ΕΥΕΔ υπό την Μογκερίνι, κατά την περίοδο που δημιουργήθηκε η Διπλωματική Ακαδημία. Τώρα είναι γενικός διευθυντής του τμήματος της Επιτροπής για τη Μέση Ανατολή, τη Βόρεια Αφρική και τον Κόλπο.

Η Μογκερίνι, ήταν ύπατη εκπρόσωπος για τις εξωτερικές υποθέσεις από το 2014 έως το 2019 και τώρα ηγείται της μεταπτυχιακής σχολής του Κολεγίου της Ευρώπης, της οποίας οι εγκαταστάσεις ερευνήθηκαν μαζί με τα γραφεία της διπλωματικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).

Πού επικεντρώνεται η έρευνα

Η έρευνα επικεντρώνεται σε υποψίες ευνοιοκρατίας και πιθανού αθέμιτου ανταγωνισμού στην ανάθεση από την ΕΥΕΔ στο Κολλέγιο της Ευρώπης ενός εννιάμηνου προγράμματος εκπαίδευσης για μελλοντικούς Ευρωπαίους διπλωμάτες. Τα φερόμενα γεγονότα χρονολογούνται από την περίοδο 2021-2022 και τα πιθανά αδικήματα περιλαμβάνουν «απάτη κατά την ανάθεση δημόσιων συμβάσεων, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων και παραβίαση επαγγελματικού απορρήτου», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Το Κολλέγιο της Ευρώπης είναι ένα ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που εκπαιδεύει πολλούς Ευρωπαίους δημόσιους υπαλλήλους. Οι ερευνητές επιδιώκουν να διαπιστώσουν «εάν το Κολλέγιο της Ευρώπης ή οι εκπρόσωποί του ενημερώθηκαν εκ των προτέρων για τα κριτήρια επιλογής» στο πλαίσιο της διαδικασίας υποβολής προσφορών που ξεκίνησε η διπλωματική υπηρεσία της ΕΕ για ένα πρόγραμμα κατάρτισης.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO), η οποία ιδρύθηκε επίσημα το 2021, είναι ένας ανεξάρτητος φορέας της ΕΕ που έχει ως αποστολή την καταπολέμηση της απάτης εις βάρος των κονδυλίων της ΕΕ και οποιουδήποτε άλλου αδικήματος που επηρεάζει τα οικονομικά της συμφέροντα (διαφθορά, ξέπλυμα χρήματος, διασυνοριακή απάτη ΦΠΑ). Αυτός ο υπερεθνικός φορέας έχει ως αποστολή την διερεύνηση, τη δίωξη και την προσαγωγή στη δικαιοσύνη των δραστών τέτοιων αδικημάτων – μια πρωτοφανής εξουσία που δεν είχε προηγουμένως η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).