Οι ψηφοφόροι σε ολόκληρη την Ανατολική Ακτή χάρισαν στους Δημοκρατικούς μια σαρωτική νίκη την Τρίτη, εκλέγοντας υποψηφίους από όλο το ιδεολογικό φάσμα της μπλε παράταξης – σε μια ένδειξη έντονης δυσαρέσκειας για τους δέκα πρώτους μήνες της θητείας Τραμπ.

Στη Βιρτζίνια, η μετριοπαθής Άμπιγκεϊλ Σπάνμπεργκερ σημείωσε την ισχυρότερη εκλογική επίδοση των Δημοκρατικών στην πρόσφατη ιστορία της πολιτείας, κατακτώντας με ευκολία τη νίκη, ενώ στο Νιου Τζέρσεϊ, μια ακόμη μετριοπαθής, η Μάικι Σέριλ, διέλυσε τον συνασπισμό που είχαν συγκροτήσει ο Τραμπ και ο Ρεπουμπλικανός αντίπαλός της, Τζακ Τσιαταρέλι.

Στη Νέα Υόρκη, πάλι, ο σοσιαλιστής Ζοχράν Μάμντανι νίκησε για δεύτερη φορά φέτος τον πρώην κυβερνήτη Άντριου Κουόμο – πρώτα στις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών και στη συνέχεια στις γενικές εκλογές, όπου ο Κουόμο κατέβηκε ως ανεξάρτητος και μάλιστα με τη στήριξη του Τραμπ.

Στην Καλιφόρνια, οι ψηφοφόροι ενέκριναν την πρόταση 50 για την ανακατανομή των εδρών, που αποσκοπεί στην ενίσχυση των πιθανοτήτων των Δημοκρατικών να κατακτήσουν πέντε έδρες στο Κογκρέσο στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026.

Στην Πενσιλβάνια, τέλος, οι Δημοκρατικοί δικαστές διατήρησαν τις θέσεις τους, χαρίζοντας στην παράταξή τους την πλειοψηφία στο ανώτατο δικαστήριο μιας αμφίρροπης πολιτείας, όπου οι νομικές προσφυγές για τους εκλογικούς κανόνες είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστούν.

Ιδεολογικό debate και στο βάθος το shutdown κι ο Τραμπ

Οι δημοκρατικές νίκες από υποψηφίους με έντονες ιδεολογικές διαφορές πρόκειται να εντείνουν την εσωτερική διαμάχη του κόμματος σχετικά με τον δρόμο προς τα εμπρός, σχολιάζει ο Eric Bradner στο CNN.

Σε αντίθεση με τον Μάμντανι, οι Σέριλ και Σπάνμπεργκερ «έτρεξαν» εκλογική εκστρατεία στα μέτρα του κέντρου – με υποστήριξη του κατεστημένου και πιο μετριοπαθείς πολιτικές προτάσεις.

Και οι τρεις, ωστόσο, επικεντρώθηκαν σε ζητήματα κόστους διαβίωσης, ενώ τα exit polls έδειξαν ότι η οικονομία, για ακόμη μια φορά, ήταν το θέμα που ενδιέφερε περισσότερο τους ψηφοφόρους. Μπορεί οι λύσεις τους να διέφεραν, ωστόσο οι υποψήφιοι επικεντρώθηκαν στο ζήτημα της βιωσιμότητας. Και όλοι υπήρξαν δριμύτατοι επικριτές του Τραμπ.

«Δεν είναι μόνο ένα μήνυμα για τους Δημοκρατικούς· είναι ένα μήνυμα για ολόκληρη τη χώρα. Πιστεύω ότι οι Αμερικανοί είναι αποσβολωμένοι από αυτά που βλέπουν να προκαλεί αυτή τη διοίκηση», δήλωσε η βουλευτής της Νέας Υόρκης Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτές στο CNN από το πάρτι της νίκης του Μάμντανι.

Για τον Τραμπ, ωστόσο, οι ήττες που υπέστη η παράταξή του, οφείλονται στο ότι δεν συμμετείχε ο ίδιος σε καμιά αναμέτρηση, αλλά και στην παρατεινόμενη δημοσιονομική παράλυση στις ΗΠΑ.

«Το ότι ο Τραμπ δεν ήταν στο ψηφοδέλτιο και το shutodwn (είναι) οι δυο λόγοι για τους οποίους οι ρεπουμπλικάνοι έχασαν τις εκλογές απόψε, σύμφωνα με δημοσκόπους», ανέφερε ο αμερικανός πρόεδρος που χαρακτήρισε «απάτη» το δημοψήφισμα για την πρόταση 50 στην Καλιφόρνια.

«Η Αντισυνταγματική Ψήφος Ανακατανομής στην Καλιφόρνια είναι ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΑΤΗ καθώς ολόκληρη η διαδικασία, ιδιαίτερα η ίδια η ψήφος, είναι ΣΤΗΜΕΝΗ», έγραψε ο Τραμπ, υποστηρίζοντας ότι το θέμα βρίσκεται υπό «πολύ σοβαρή νομική διερεύνηση».

Οι δηλώσεις Τραμπ δεν είναι παρά «τα ξεφωνήματα ένος γέρου που ξέρει ότι πρόκειται να ΧΑΣΕΙ», απάντησε ο Γκάβιν Νιούσομ.

Το στοίχημα του Μαμντάνι – τα δύσκολα έρχονται

Ο Μάμντανι έχει τραβήξει διεθνώς τα φώτα πάνω του λόγω της προοδευτικής ιδεολογίας και της «ξαφνικής» μεγάλης δημοφιλίας του.

Αν εκπληρώσει τις υποσχέσεις του, θα μετατρέψει τη Νέα Υόρκη σε πρότυπο για όλες τις πολιτείες (αλλά και για πρωτεύουσες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού), όπου το κόστος διαβίωσης έχει εκτοξευθεί.

Αν ο Μάμντανι αποτύχει, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση κατά των προοδευτικών ευρύτερα, καθώς πλησιάζουν οι προκριματικές εκλογές για την προεδρία του 2028.

Για τον Κουόμο, που προσπαθούσε να επιστρέψει μετά την παραίτησή του από τη θέση του κυβερνήτη το 2021, το αποτέλεσμα ήταν ταπεινωτικό. Ο θρίαμβος του Μαμντάνι ήταν όμως και μια μεγάλη αποτυχία για τον Τραμπ, ο οποίος αργά στην εκλογική διαδικασία στήριξε τον Κουόμο αντί του Ρεπουμπλικανού Κέρτις Σλίβα, λέγοντας την Κυριακή στο CBS «60 Minutes» ότι «αν πρέπει να επιλέξω ανάμεσα σε έναν κακό Δημοκρατικό και έναν κομμουνιστή, θα επιλέξω πάντα τον κακό Δημοκρατικό».

Σε ανάλυσή του για το BBC, o Anthony Zurcher αναφέρει το παράδειγμα του Μπιλ ντε Μπλαζιο, που είχε χαρακτηριστεί ως πιο αριστερός δήμαρχος της Νέας Υόρκης από την δεκαετία του 1960.

«Πριν από δώδεκα χρόνια, ο Δημοκρατικός Μπιλ ντε Μπλάζιο κέρδισε τις εκλογές για τη δημαρχία με ένα πρόγραμμα που επικεντρωνόταν στην αντιμετώπιση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων της Νέας Υόρκης», γράφει. «Όπως και με τον Μαμντάνι, οι αριστεροί ήλπιζαν ότι η διοίκησή του θα αποτελούσε εθνικό παράδειγμα αποτελεσματικής φιλελεύθερης διακυβέρνησης.

Ο ντε Μπλάζιο, ωστόσο, αποχώρησε από τη θέση του οκτώ χρόνια αργότερα, ευρέως αντιδημοφιλής κι έχοντας έρθει αντιμέτωπος με τα όρια του αξιωμάτος στην εφαρμογή νέων πολιτικών. Ο Μάμντανι καλείται να αντιμετωπίσει τα ίδια όρια – και τις ίδιες προσδοκίες.

«Οι Δημοκρατικοί κερδίζουν όταν παραμένουν – όταν παραμένουμε – συνδεδεμένοι με τους εργαζόμενους ανθρώπους και τους αγώνες τους», δήλωνε λίγες ημέρες πριν ο Ντε Μπλάζιο.

«Οταν αμφισβητούμε το κατεστημένο και τα προνόμια των πλουσίων, οι απλοί Αμερικανοί αισθάνονται πιο κοντά μας. Ο Μπέρνι Σάντερς (ο ανεξάρτητος γερουσιαστής του Βερμόντ, ο οποίος συμπράττει με τους Δημοκρατικούς) το απέδειξε πριν από μια δεκαετία, και ο Ζόραν Μαμντάνι το αποδεικνύει ξανά σήμερα. Οι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται τόσο για τη μετριοπάθεια στα κοινωνικά ζητήματα όσο για λύσεις στα καθημερινά τους προβλήματα – το πώς θα πληρώσουν τους λογαριασμούς τους και το πώς θα τα βγάλουν πέρα».

* Με πληροφορίες από CBS, CNN, BBC, Washington Post