Η εικόνα στους μανταρινοπαραγωγούς της Άρτας είναι αποκαρδιωτική. Η σοδειά φεύγει από το χωράφι σε τιμές που προσβάλλουν τον κόπο ενός ολόκληρου χρόνου, με το κιλό να αποτιμάται μόλις στα 0,18 ευρώ. Κι όμως, την ίδια στιγμή, ο καταναλωτής στα σούπερ μάρκετ της πόλης καλείται να πληρώσει σχεδόν 2 ευρώ, μια διαφορά που γεννά εύλογα ερωτήματα για τη λειτουργία της αγοράς και το πού πραγματικά καταλήγει η υπεραξία του προϊόντος.
Σε αυτό το περιβάλλον, ο γεωπόνος και δημοτικός σύμβουλος Παντελής Κωλέτσος δίνει μια από τις πιο αποκαλυπτικές μαρτυρίες. Παρέδωσε, όπως λέει, φορτηγό 20 τόνων για 4.000 ευρώ – ποσό που με δυσκολία καλύπτει τις φετινές δαπάνες παραγωγής. «Μας τα παίρνουν τζάμπα», επισημαίνει. «Και στο ράφι τα βρίσκουμε σχεδόν στα δύο ευρώ». Σημειώνει ακόμη ότι ακόμη και οι ενισχύσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ανεπαρκείς, αφού τα ποσά που μπαίνουν στους λογαριασμούς τους εξανεμίζονται άμεσα από κρατήσεις και συμψηφισμούς του ΕΛΓΑ. «Μπήκαν 605 ευρώ και χρεώθηκα 1.500… Δεν υπάρχει τρόπος να σταθεί κανείς», εξηγεί. Με αυτή τη δυναμική, προβλέπει ότι πολλοί παραγωγοί θα εγκαταλείψουν τις καλλιέργειες. «Αν συνεχίσουμε έτσι, η Άρτα θα χάσει τα πορτοκάλια και τα μανταρίνια της».
Εξίσου ανησυχητική είναι η κατάσταση στις καλλιέργειες λόγω των φυτοπαθολογικών προβλημάτων που εδώ και χρόνια παραμένουν χωρίς ουσιαστική αντιμετώπιση. Ο Γενικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων, Κωνσταντίνος Τσόγκας, εξηγεί ότι ο μαύρος αλευρώδης έχει προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά από το 2018. «Ζητήσαμε συνάντηση με τον Υπουργό το καλοκαίρι του 2024, αλλά δεν έγινε ποτέ», σημειώνει, περιγράφοντας ένα κλίμα εγκατάλειψης. Οι αριθμοί επιβεβαιώνουν το μέγεθος της κρίσης: 0,18 ευρώ το κιλό οι τιμές παραγωγού, σχεδόν 2 ευρώ στο ράφι, ενώ η ακαρπία στα πορτοκάλια φτάνει έως και το 60%.
Ένα επιπλέον εμπόδιο είναι ο ξεπερασμένος κανονισμός του ΕΛΓΑ που δεν επιτρέπει ουσιαστικές αποζημιώσεις για σημαντικές μορφές φυτοπαθολογικών προσβολών. Ο κ. Τσόγκας δηλώνει ότι η υπομονή των αγροτών εξαντλήθηκε. «Όπως οι κυβερνώντες έχουν τα δικά τους όπλα, έτσι θα χρησιμοποιήσουμε και εμείς τα δικά μας. Έρχονται κινητοποιήσεις», υπογραμμίζει.
Ο αγροτικός τομέας της Άρτας, θεμέλιο της τοπικής οικονομίας, βρίσκεται μπροστά σε μια απειλή που δεν αφορά μόνο τις φετινές σοδειές αλλά το μέλλον της ίδιας της εσπεριδοκαλλιέργειας. Οι χαμηλές τιμές, οι ασθένειες, η ακαρπία και η απουσία ενός συστήματος αποζημιώσεων που ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες συνθέτουν ένα ζοφερό σκηνικό. Αν δεν υπάρξει άμεσα στοχευμένη παρέμβαση, οι συνέπειες θα είναι βαθιές και μακροχρόνιες για την τοπική παραγωγή και την οικονομία της Άρτας.