Εκατομμύρια Αμερικανοί θα ψηφίσουν σήμερα στις ενδιάμεσες εκλογές, για να ανανεώσουν το σύνολο των εδρών της Βουλής των Αντιπροσώπων και το ένα τρίτο των εδρών της Γερουσίας. Μία εκλογική αναμέτρηση κρίσιμη για το ποιο κόμμα θα έχει τον έλεγχο του Κογκρέσου και την ισχύ να προωθήσει ή να ανατρέψει την προεδρική ατζέντα. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πάντως δεν είναι ευνοϊκές για τους Δημοκρατικούς καθώς προεξοφλούν επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ πτώση σημειώνει και η δημοτικότητα το προέδρου Μπάιντεν.

Ο Τζο Μπάιντεν κάλεσε τη χώρα να «υπερασπιστεί τη δημοκρατία» και την ίδια στιγμή ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχόταν μια «πολύ μεγάλη ανακοίνωση» την ερχόμενη εβδομάδα, αφήνοντας να εννοηθεί πως θα κάνει μια νέα απόπειρα για να εκλεγεί πρόεδρος.

Σε όλη τη χώρα, τα εκλογικά τμήματα θα ανοίξουν από τις 6:00 ή 7:00 το πρωί (13:00 ή 14:00 ώρα Ελλάδας) ανάλογα με την πολιτεία σήμερα, την πρώτη Τρίτη που ακολουθεί την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου, σύμφωνα με την παράδοση για τις εθνικές εκλογές στις ΗΠΑ.

Οι αμερικανοί ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για το σύνολο της Βουλής των Αντιπροσώπων, για το ένα τρίτο της Γερουσίας και για μια σειρά θέσεων αιρετών αξιωματούχων. Δημοψηφίσματα για το δικαίωμα στην άμβλωση θα διεξαχθούν επίσης σήμερα σε τέσσερις πολιτείες: την Καλιφόρνια, το Βερμόν, το Κεντάκι και το Μίσιγκαν.

Έπειτα από μια λυσσαλέα προεκλογική εκστρατεία επικεντρωμένη στον πληθωρισμό, οι ρεπουμπλικάνοι φαίνονται όλο και πιο πεπεισμένοι για τις πιθανότητές τους να στερήσουν από τον Τζο Μπάιντεν τις πλειοψηφίες του στο Κογκρέσο.

«Αν θέλετε να βάλετε τέλος στην καταστροφή της χώρας σας και να σώσετε το αμερικανικό όνειρο, οφείλετε να ψηφίσετε αύριο ρεπουμπλικάνους», τόνισε ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, πανταχού παρών σ’ αυτή την προεκλογική εκστρατεία, σε μια ύστατη προεκλογική συγκέντρωση χθες, Δευτέρα, το βράδυ στο Οχάιο, ένα από τα βιομηχανικά προπύργια της χώρας. Τριγυρισμένος από μια πλημμυρίδα από κόκκινα κασκέτα, ο 76χρονος δισεκατομυριούχος ανακοίνωσε πως θα κάνει «μια πολύ μεγάλη ανακοίνωση την Τρίτη 15 Νοεμβρίου στο Μαρ-α-Λάγκο», την κατοικία του στη Φλόριντα, ξέροντας καλά πως μια νίκη των υπαρχηγών του στις σημερινές ψηφοφορίες θα μπορούσε να του προσφέρει το ιδεώδες εφαλτήριο για μια υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2024.

Ο πληθωρισμός πάνω απ’ όλα

Οι εκλογές αυτές των μέσων της προεδρικής θητείας, που διεξάγονται δύο χρόνια μετά τις προεδρικές του 2020, αποτελούν επίσης ένα δημοψήφισμα για τον ένοικο του Λευκού Οίκου. Το κόμμα του προέδρου σπάνια ξεφεύγει από μια ψήφο τιμωρίας.

Μέχρι τέλους, το στρατόπεδο του Τζο Μπάιντεν επιδίωξε να συγκεντρώσει τις ψήφους της αριστεράς και του κέντρου παρουσιάζοντας τη ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση ως απειλή για τη δημοκρατία και τα κοινωνικά κεκτημένα, όπως το δικαίωμα στην άμβλωση. «Ξέρουμε πως η δημοκρατία μας είναι σε κίνδυνο», δήλωσε ο 79χρονος πρόεδρος σε μια τελευταία προεκλογική συγκέντρωση χθες, Δευτέρα, το βράδυ στο Μέριλαντ, στις πύλες της Ουάσινγκτον.

Όμως η άνοδος των τιμών -8,2% κατά μέσο όρο σε διάστημα έτους- παραμένει μακράν η κύρια ανησυχία των Αμερικανών και οι προσπάθειες του Τζο Μπάιντεν να εμφανιστεί ως «ο πρόεδρος της μεσαίας τάξης» δεν φαίνεται να καρποφορούν. Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις, η ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση έχει πολλές πιθανότητες να πάρει τουλάχιστον 10 με 25 έδρες στην κάτω βουλή – αρκετές για να έχει εκεί την πλειοψηφία. Οι δημοσκόποι είναι πιο συγκρατημένοι όσον αφορά τη Γερουσία, αλλά οι ρεπουμπλικάνοι φαίνεται να έχουν κι εκεί το πλεονέκτημα.

Ενδεχόμενη απώλεια του ελέγχου των δύο σωμάτων του Κογκρέσου θα είχε βαριές συνέπειες για τον δημοκρατικό πρόεδρο, ο οποίος μέχρι τώρα λέει πως έχει την «πρόθεση» να είναι υποψήφιος το 2024, οπότε και θα επαναληφθεί ενδεχομένως η μονομαχία του 2020. Χθες, Δευτέρα, το βράδυ, ο πρόεδρος διαβεβαίωσε πως είναι «αισιόδοξος» αναφορικά με την έκβαση της ψηφοφορίας. Παραδέχθηκε πάντως πως θα είναι «δύσκολο» να διατηρήσει τον έλεγχο της Βουλής. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος των Αμερικανών γι’ αυτές τις εκλογές είναι το γεγονός ότι περισσότεροι από 43 εκατομμύρια απ’ αυτούς είχαν ήδη ψηφίσει χθες το βράδυ στις εκλογές αυτές, εκ των προτέρων ή με επιστολική ψήφο.

Τα αποτελέσματα μερικών από τις πιο αμφίρροπες μονομαχίες ενδέχεται πάντως να χρειαστεί να περάσουν μέρες μέχρι να ανακοινωθούν.

Μονομαχίες

Συγκεκριμένα οι ενδιάμεσες εκλογές θα παιχτούν ανάμεσα σε λίγες πολιτείες-κλειδιά, τις ίδιες που ήταν αμφίρροπες και στις προεδρικές εκλογές του 2020. Όλοι οι προβολείς είναι έτσι στραμμένοι στην Πενσιλβάνια, πρώην προπύργιο της χαλυβουργίας, όπου ο πολυεκατομμυριούχος ρεπουμπλικάνος χειρουργός Μεχμέτ Οζ, που υποστηρίζεται από τον Ντόναλντ Τραμπ, αντιμετωπίζει τον δημοκρατικό πρώην δήμαρχο μιας μικρής πόλης Τζον Φέτερμαν για την πιο διαφιλονικούμενη θέση στη Γερουσία, καθώς απ’ αυτή την έδρα θα εξαρτηθεί πιθανότατα η ισορροπία των εξουσιών στην άνω βουλή με τις τεράστιες εξουσίες.

Όπως το 2020, η Τζόρτζια είναι κι αυτή στην καρδιά της αντιπαράθεσης. Ο δημοκρατικός Ράφαελ Γουόρνοκ, πρώτος μαύρος βουλευτής που εξελέγη ποτέ σ’ αυτή την πολιτεία του αμερικανικού Νότου, επιχειρεί να επανεκλεγεί με αντίπαλο τον Χέρσελ Γουόκερ, αφροαμερικανό πρώην αθλητή, ο οποίος υποστηρίζεται επίσης από τον πρώην πρόεδρο.

Η Αριζόνα, το Οχάιο, η Νεβάδα, το Ουισκόνσιν και η Βόρεια Καρολίνα είναι επίσης θέατρα σφοδρών μαχών, όπου οι δημοκρατικοί βρίσκονται αντιμέτωποι με υποψηφίους του Ντόναλντ Τραμπ που ορκίζονται απόλυτη πίστη στον πρώην ένοικο του Λευκού Οίκου. Οι μονομαχίες αυτές τροφοδοτούνται με εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια, με αποτέλεσμα οι εκλογές αυτές να έχουν καταστεί οι πιο ακριβές ενδιάμεσες εκλογές στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Η δημοτικότητα του Μπάιντεν υποχωρεί στο 39%

Η δημοτικότητα του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν μειώθηκε οριακά αυτή την εβδομάδα στο 39%, στοιχείο που υπογραμμίζει τις προβλέψεις πως το Δημοκρατικό Κόμμα θα υποστεί βαριές απώλειες στις σημερινές ενδιάμεσες εκλογές, υπέδειξε δημοσκόπηση του ινστιτούτου Ipsos που διενεργήθηκε για λογαριασμό του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς και μεταδόθηκε από αυτό το τελευταίο χθες Δευτέρα.

Βασικό εύρημα της διήμερης έρευνας είναι ότι το ποσοστό του εκλογικού σώματος που εγκρίνει το έργο του κ. Μπάιντεν στο αξίωμα υποχώρησε κατά μία μονάδα, κοντά στο ναδίρ της ως τώρα θητείας του (36%). Η παράταξη του ενοίκου του Λευκού Οίκου οδεύει να απολέσει τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων σήμερα, αν όχι και αυτόν της Γερουσίας, και το χαμηλό ποσοστό της δημοτικότητάς του είναι ανάμεσα στους παράγοντες που το εξηγούν.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ινστιτούτου μελετών Center for Politics του πανεπιστημίου της Βιρτζίνιας, οι Ρεπουμπλικάνοι θα εξασφαλίσουν με άνεση σήμερα την πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, κερδίζοντας 24 έδρες, ενώ θα εξασφαλίσουν επίσης πολύ οριακή πλειοψηφία στη Γερουσία.

Η δημοτικότητα του κ. Μπάιντεν παραμένει κάτω από το 50% από τον Αύγουστο του 2021 και φέτος πλησίασε, μολονότι δεν έφθασε, τα επίπεδα της δημοτικότητας του προκατόχου του, του Ρεπουμπλικάνου Ντόναλντ Τραμπ, που είχε κατακρημνιστεί στο 33% τον Δεκέμβριο του 2017.

Στη δημοσκόπηση αυτής της εβδομάδας, το ένα τρίτο των ψηφοφόρων χαρακτήρισε την οικονομία το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας, ποσοστό πολύ υψηλότερο από τον έναν στους δέκα που υπέδειξε την εγκληματικότητα και τον έναν στους 15 που θεωρεί πως είναι ο τερματισμός του δικαιώματος στην άμβλωση με απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου τον Ιούνιο.

Η κυλιόμενη εθνική δημοσκόπηση διενεργήθηκε μέσω διαδικτύου, στην αγγλική γλώσσα, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.004 ενηλίκων, εκ των οποίων 424 δήλωσαν υποστηρικτές των Δημοκρατικών και 390 υποστηρικτές των Ρεπουμπλικάνων. Το περιθώριο στατιστικού σφάλματος είναι ±4%.

Πηγή: ΕΡΤ, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP