Συνάντηση στην πόλη Οχρίδα της Βόρειας Μακεδονίας πραγματοποιούν σήμερα ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο πρωθυπουργός του Κοσόβου Άλμπιν Κούρτι, προκειμένου να καθορίσουν τον οδικό χάρτη εφαρμογής της ευρωπαϊκής πρότασης για την εξομάλυνση των σχέσεων Πρίστινας – Βελιγραδίου.
Η συνάντηση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της ΕΕ και σε αυτήν παρίσταται ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος επισήμανε ότι η διευθέτηση των σχέσεων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας αποτελεί προϋπόθεση για να προχωρήσει η ευρωπαϊκή τους πορεία.
«Θέλουμε να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να βοηθήσουμε το Κόσοβο και τη Σερβία να βρουν έναν τρόπο συμφιλίωσης και εξομάλυνσης των σχέσεών τους, γιατί χωρίς αυτό δεν θα μπορέσουν να προχωρήσουν στο δρόμο τους προς την ΕΕ» σημείωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ, σε συνέντευξή του στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Βόρειας Μακεδονίας, «ΜΙΑ».
«Είναι προς το συμφέρον τους και προς το συμφέρον των λαών τους να βρουν το πολιτικό θάρρος που απαιτείται για την επιτυχία του διαλόγου. Θα συνεχίσουμε να τους βοηθούμε όσο το δυνατόν περισσότερο, αλλά στο τέλος από αυτούς εξαρτάται η λήψη αποφάσεων. Είναι αυτονόητο ότι η επιτυχής έκβαση αυτού του διαλόγου θα έχει πολύ θετικό αντίκτυπο σε όλη την περιοχή» πρόσθεσε.
Η σημερινή συνάντηση στην Οχρίδα θα επικεντρωθεί στην οριστικοποίηση του Παραρτήματος εφαρμογής της πρότασης της ΕΕ για την πορεία προς την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας.
Η ευρωπαϊκή πρόταση παρουσιάστηκε επίσημα από την ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 27 Φεβρουαρίου, Την πρόταση έχουν αποδεχτεί οι δύο πλευρές.
Σύμφωνα με την πρόταση, η Σερβία και το Κόσοβο θα αναπτύξουν αμοιβαία κανονικές σχέσεις καλής γειτονίας στη βάση ίσων δικαιωμάτων.
Και τα δύο μέρη θα αναγνωρίζουν αμοιβαία κρατικά σύμβολα και έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων διαβατηρίων, διπλωμάτων, πινακίδων κυκλοφορίας οχημάτων και τελωνειακών σφραγίδων.
Οι δύο πλευρές, όπως σημειώνεται στην πρόταση θα καθοδηγούνται από τον σκοπό και τις αρχές που καθορίζονται στον καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως εκείνες για τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών και της εδαφικής ακεραιότητας.
Ακόμη, βάσει της πρότασης, η Σερβία δεν θα αντιταχθεί στην ένταξη του Κοσόβου σε κανέναν διεθνή οργανισμό.
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε πρόσφατες δηλώσεις του κατέστησε σαφές ότι δεν πρόκειται να υπογράψει καμία συμφωνία που θα ορίζει το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος.
«Οι πολίτες της Σερβίας θα πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν μου περνάει καν από το μυαλό να υπογράψω κάτι που θα αποτελεί συνθηκολόγηση της Σερβίας» διεμήνυσε ο Βούτσιτς. Ανέφερε δε ότι η Σερβία δεν θα δώσει την συγκατάθεση της για την ένταξη του Κοσόβου στον ΟΗΕ.
Σημειώνεται ότι η ευρωπαϊκή πρόταση για την εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου -Πρίστινας δεν ζητάει από την Σερβία να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου ορίζει ωστόσο ότι δεν θα αντιταχθεί στην ένταξή του στο ΟΗΕ και σε άλλους διεθνείς οργανισμούς.
Ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς σημείωσε ότι προϋπόθεση για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής πρότασης αποτελεί το θέμα της σύστασης της Ένωσης Σερβικών Δήμων στο Κόσοβο (κυρίως στο βόρειο τμήμα του Κοσόβου που κατοικείται από Σέρβους) που συμφωνήθηκε το 2013, αλλά η Πρίστινα αρνείται να εφαρμόσει. Η ίδια άποψη εκφράζεται από τις Βρυξέλλες αλλά και την Ουάσινγκτον.
Ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Αλμπιν Κούρτι αντιτίθεται στην σύσταση της Ένωσης Σερβικών Δήμων, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία για τους σερβικούς δήμους που επετεύχθη το 2013, αντίκειται στο Σύνταγμα του Κοσόβου.
Πάντως, ο Κούρτι έχει δηλώσει πως ο ο ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για τον διάλογο Πρίστινας-Βελιγραδίου, Μίροσλαβ Λάιτσακ του έχει
παρουσιάσει διάφορες εκδοχές για την σύσταση της Ένωσης Σερβικών Δήμων, οι οποίες εξετάζονται από την κυβέρνηση του Κοσόβου.
Το Κόσοβο ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία τον Φεβρουάριο του 2008. Η Σερβία δεν αποδέχθηκε την απόσχισή του και θεωρεί το Κόσοβο αυτόνομη επαρχία της.
Το 2010 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αποφάνθηκε ότι η ανεξαρτησία του Κοσόβου δεν παραβίασε το διεθνές δίκαιο.
Το Κόσοβο έχει αναγνωριστεί ως ανεξάρτητο κράτος από περίπου 100 κράτη-μέλη του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Αντιθέτως, η Ρωσία και η Κίνα θεωρούν την απόσχισή του Κόσοβο παράνομη.
Ακόμη, πέντε κράτη-μέλη της ΕΕ (Ισπανία, Ρουμανία, Σλοβακία, Κύπρος και Ελλάδα) δεν αναγνωρίζουν το Κόσοβο ως ανεξάρτητο κράτος.
Πηγή: ΕΡΤ | Ανταπόκριση – Σκόπια: Νίκος Φραγκόπουλος