Αποκαλυπτική για την εξέλιξη της κτηνοτροφίας στην Ήπειρο μέσα σε μια δεκαετία, είναι η τελευταία απογραφή της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), με έτος αναφοράς το 2020, που αποτυπώνει μια διαρκή συρρίκνωση της γεωργο-κτηνοτροφίας.
Και μάλιστα χωρίς να έχουν καταγραφεί δυο κρίσιμες χρονιές (2021-2022), περίοδος που μεσολάβησε και ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος και ο οποίος πυροδότησε σειρά εξελίξεων στην παγκόσμια οικονομία, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο την ήδη προβληματική εικόνα του κλάδου.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι αμιγώς κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις μέσα σε μια δεκαετία μειώθηκαν κατά 21,6% (από 3.033 το 2009 σε 2.377 το 2020). Ειδικότερα, οι εκμεταλλεύσεις με βοοειδή μειώθηκαν κατά 6,6% (από 1.103 σε 1.030), με προβατοειδή η μείωση εκτοξεύθηκε στο 48,4% (από 9.834 σε 5.074), ενώ ακόμη περισσότερο οι εκμεταλλεύσεις με αιγοειδή -57,5% (από 5.317 σε 2.259), με χοίρους -71,1% (από 571 σε 165) και με πουλερικά -66,8% (από 15.614 σε 5.181).
Η εικόνα διαφέρει μερικώς ως προς τους απόλυτους αριθμούς του ζωικού κεφαλαίου, καθώς εκτός από προβατοειδή και αιγοειδή που ο αριθμός τους βαίνει συνεχώς μειούμενος μέσα στην δεκαετία (-42,1% και – 36% αντίστοιχα), αύξηση ζώων παρατηρείται σε βοειδή (+17,2%), χοίρους (+31%) και πουλερικά (+17,1%).
Στην μελισσοκομία…
Αρνητική είναι η εικόνα στην Ήπειρο και στη μελισσοκομία, σ’ έναν άλλο πολλά υποσχόμενο κλάδο με μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης, που όμως χρειάζεται περισσότερη στήριξη. Από την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι οι εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν κατά 24,6% και οι κυψέλες κατά 21,6% .
Μάλιστα μελισσοκόμοι πριν λίγες μέρες πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας και στα Γιάννενα, διαμαρτυρόμενοι για το υψηλό κόστος παραγωγής και τις ελληνοποιήσεις μελιών, ζητώντας από την Πολιτεία έκτακτη οικονομική ενίσχυση του κλάδου, να μπει φρένο στις ελληνοποιήσεις με εισαγόμενα και επικίνδυνα για την υγεία μέλια, αγροτικό πετρέλαιο κ.α.
Οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις
Μείωση παρουσιάζουν μέσα στην δεκαετία και οι γεωργικές εκμεταλλεύσεις, καθώς στην Περιφέρεια Ηπείρου λιγόστεψαν κατά 22,3%, ενώ η χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση μειώθηκε κατά 31,3%. Οι αροτραίες καλλιέργειες μειώθηκαν 46,9%, οι εκμεταλλεύσεις με αμπέλια και σταφιδάμπελα 65,7%, ενώ οι δενδρώδεις καλλιέργειες 26,3%.
Βιολογική γεωργία – κτηνοτροφία
Καλύτερη είναι η εικόνα όσον αφορά την βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία στην Ήπειρο.
Οι εκμεταλλεύσεις στη βιολογική γεωργία, κατέγραψαν αύξηση κατά 16,1% (από 223 το 2009 σε 259 το 2020), ενώ τα στρέμματα βιολογικής καλλιέργειας αυξήθηκαν κατά 135,3% (από 11.269,5 σε 26.522,3 στρέμματα).
Θετικό το πρόσημο μέσα στην δεκαετία ήταν και για την βιολογική κτηνοτροφία, με την μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στις εκμεταλλεύσεις βοοειδών, αιγοπροβάτων και αιγοειδών, αν και υπάρχει ακόμη μεγάλο περιθώριο ανάπτυξης, αρκεί να δοθεί επαρκής ενημέρωση, σωστές κατευθύνσεις και κίνητρα.
Σταδιακή εγκατάλειψη…
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία της έρευνας για την απασχόληση στον πρωτογενή τομέα. Στην Ήπειρο καταγράφεται μείωση, καθώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σταδιακή εγκατάλειψη. Οι κάτοχοι εκμεταλλεύσεων και μέλη της οικογένειάς τους με αποκλειστική απασχόληση στη γεωργία-κτηνοτροφία μειώθηκαν κατά 34,9%, με κύρια απασχόληση στον πρωτογενή τομέα και άλλη δευτερεύουσα μειώθηκαν κατά 68,2% και με δευτερεύουσα και άλλη κύρια απασχόληση κατά 33,1%.
Χρήσιμος «οδηγός»
Η εν λόγω έρευνα μπορεί να αποτελεί έναν χρήσιμο «οδηγό» για τη χάραξη της αγροτικής, οικονομικής, κοινωνικής, ενεργειακής και περιβαλλοντικής πολιτικής σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, να είναι απαραίτητη για τον καθορισμό της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ε.Ε., ταυτόχρονα όμως κρούει καμπανάκι προς κάθε κατεύθυνση για το μέλλον του πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας! Τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να προβληματίσουν όλες τις αρχές του τόπου και κυρίως τις τοπικές, προκειμένου στοχευμένα να διεκδικήσουν καλύτερες προοπτικές για το μέλλον της γεωργο-κτηνοτροφίας, εάν βέβαια καταφέρει να επιβιώσει στο παρόν!