Στο ΣτΕ συζητούνται αύριο οι αγωγές κατά της επέκτασης του επιβατικού λιμένα Πειραιά και του επενδυτικού προγράμματος της Cosco.

Τρία χρόνια μετά το “μπλόκο” που είχε θέσει η Ολομέλεια του ΣτΕ στο έργο, με τρεις αποφάσεις της με τις οποίες κρίθηκαν ως μη νόμιμες οι πράξεις έγκρισής του, καθώς δεν είχε προηγηθεί η στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση που προβλέπεται, το θέμα θα απασχολήσει και πάλι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο.

Ενώπιον της επταμελούς συνθέσεως του E΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, οι προσφυγές που έχουν κατατεθεί μεταξύ άλλων, από τον Δικηγορικό Σύλλογο Πειραιά, τον Δήμο Κερατσινίου-Δραπετσώνας καθώς και μεγάλο αριθμό κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, κατά του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο εγκρίθηκε το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα και η Μελέτη Διαχείρισης (Master Plan) του Λιμένα Πειραιώς, καθώς και άλλες πράξεις που αφορούν, ιδίως, την περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων βελτίωσης και επέκτασης του Λιμένος Πειραιώς.

Τι θα κρίνει το ΣτΕ

Το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο θα κληθεί τώρα να αποφασίσει για την πληρότητα και την επάρκεια της, συνοδεύουσας το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα, Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (μεταξύ άλλων ως προς την εκτίμηση των επιπτώσεων από τον κυκλοφοριακό φόρτο) και συνακόλουθα, ως προς το εάν η τελευταία πληροί τις απαιτήσεις της οδηγίας 2001/42/ΕΚ.

Ουσιαστικά, οι σύμβουλοι Επικρατείας θα πρέπει να αποφανθούν εάν το προσβαλλόμενο προεδρικό διάταγμα παραβιάζει το άρθρο 24 του Συντάγματος, καθώς, κατά τους αιτούντες, τούτο προβαίνει σε ευκαιριακή και αποσπασματική ανάπτυξη του λιμένος Πειραιώς χωρίς προηγούμενο ευρύτερο χωροταξικό σχεδιασμό, επιδεινώνει τους όρους διαβίωσης των κατοίκων των παραλιμένιων περιοχών και δεν προστατεύει επαρκώς το πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής. Επιπλέον, το ΣτΕ θα πρέπει να κρίνει, εάν η διαβούλευση που προηγήθηκε της έκδοσης του προσβαλλόμενου προεδρικού διατάγματος ήταν σύμφωνη με το ενωσιακό δίκαιο και τη σύμβαση του Aarhus.

Επίσης, το Δικαστήριο καλείται να αποφασίσει εάν η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων έτους 2023 είναι σύμφωνη με τις διατάξεις του εθνικού και ενωσιακού δικαίου και της σύμβασης του Aarhus και συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, εάν η προηγηθείσα διαδικασία διαβούλευσης και η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πληρούσαν τις απαιτήσεις αυτών, εάν η Διοίκηση όφειλε να είχε προβεί σε προκαταρκτικό περιβαλλοντικό έλεγχο (screening) και προηγούμενη ειδική οικολογική αξιολόγηση, δεδομένου ότι το έργο βρίσκεται πλησίον περιοχών του δικτύου Natura 2000, καθώς και εάν προστατεύονται επαρκώς το πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής και το τοπίο της Πειραϊκής Χερσονήσου.

Στο πλαίσιο των υποθέσεων αυτών, ζητείται από ορισμένους αιτούντες η υποβολή προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ αναφορικά µε την ερµηνεία διατάξεων του ενωσιακού δικαίου.

Η απόφαση του ΣτΕ που είχε μπλοκάρει πριν από τρία χρόνια το Master Plan

Να σημειωθεί πως η Ολομέλεια του ΣτΕ είχε ακυρώσει το 2022 το πλαίσιο έγκρισης του Master Plan (Γενικό Προγραμματικό Σχέδιο) του “Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (Ο.Λ.Π.) Α.Ε.”, για τις υποχρεωτικές επενδύσεις, που προέκυπταν από τη σύμβαση παραχώρησης του λιμένα Πειραιώς στην Cosco Group (Hong Kong) Limited, που υπογράφηκε και κυρώθηκε το 2016, προβλέποντας μεταξύ των άλλων, την επέκταση του επιβατικού λιμένα του Πειραιά, νέο χερσαίο επιβατικό σταθμό, κ.λπ.

Στο σκεπτικό των αποφάσεων αναφερόταν ότι:

1) Οι πράξεις έγκρισης είναι μη νόμιμες, διότι δεν είχε προηγηθεί, κατά παράβαση της οδηγίας 2001/42/ΕΚ και της κοινής υπουργικής απόφασης ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ. 107017/28.8.2006, στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση του νέου σχεδιασμού του λιμένα του Πειραιά, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη νότια επέκταση του επιβατικού λιμένα του Πειραιά, νέο χερσαίο επιβατικό σταθμό, τέσσερα νέα ξενοδοχειακά συγκροτήματα, την επέκταση του σταθμού διακίνησης αυτοκινήτων στον εμπορικό Λιμένα Ηρακλέους και την κατασκευή πενταώροφου κτιρίου στάθμευσης αυτοκινήτων στον Προβλήτα Ηρακλέους και νέων αποθηκών σε χώρο 80 στρεμμάτων (μειοψήφησαν επτά σύμβουλοι Επικρατείας)

2) Άκυρη είναι η πράξη του Γενικού Γραμματέα Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με την οποία χορηγήθηκε η άδεια κατασκευής του έργου της νότιας επέκτασης του επιβατικού λιμένα Πειραιά.