Σχεδόν οι μισοί από τους οκτώ δισεκατομμύρια ανθρώπους του κόσμου δεν έχουν αξιόπιστη πρόσβαση σε υγιεινή διατροφή, καθαρό περιβάλλον ή αξιοπρεπείς μισθούς, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet». Την ίδια ώρα, η παραγωγή τροφίμων αντιπροσωπεύει σχεδόν το 30% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Στη μελέτη συνεργάστηκαν κορυφαίοι εμπειρογνώμονες στη διατροφή, την περιβαλλοντική επιστήμη, την οικονομία, τη γεωργία, τη δικαιοσύνη και την πολιτική υγείας από όλο τον κόσμο, προκειμένου να παρέχουν την πιο ισχυρή επιστημονική αξιολόγηση των συστημάτων τροφίμων. Τα συστήματα τροφίμων περιλαμβάνουν όλες τις διαδικασίες και τους φορείς που εμπλέκονται στη διατροφή των πληθυσμών, από την παραγωγή και την επεξεργασία έως τη διανομή και την κατανάλωση, καθώς και τα σχετικά πλαίσια διακυβέρνησης και πολιτικής. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, που τα καθιστά έναν από τους κύριους παράγοντες της κλιματικής αλλαγής, προέρχονται από μια πληθώρα δραστηριοτήτων, όπως την παραγωγή κρέατος, την παραγωγή ρυζιού, την αλλαγή χρήσης γης και την αποψίλωση των δασών.

Η έκθεση αναδεικνύει και την έντονη ανισότητα που έχουν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις των σημερινών διατροφικών προτύπων στις διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές ομάδες. Συγκεκριμένα, η διατροφή του πλουσιότερου 30% του παγκόσμιου πληθυσμού ευθύνεται για περίπου το 70% των συνολικών περιβαλλοντικών πιέσεων που προκαλούνται από τα συστήματα τροφίμων. Αντίθετα, περίπου 3,7 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε οικονομικά προσιτή υγιεινή διατροφή, δίκαιους μισθούς και ασφαλή περιβάλλοντα. Εκατομμύρια παιδιά εξακολουθούν να απασχολούνται σε γεωργικές εργασίες και το 32% των εργαζομένων στον τομέα των τροφίμων δεν αμείβεται με αξιοπρεπείς μισθούς. Ειδικά οι γυναίκες αντιμετωπίζουν συστηματικές μισθολογικές ανισότητες και δεν έχουν επαρκή εκπροσώπηση.

Αυτή η κρίση ανισότητας και περιβαλλοντικής βλάβης που διαπιστώνεται απειλεί την ανθρώπινη υγεία και την ανθεκτικότητα της Γης, υπογραμμίζεται από τους ειδικούς.

Στη μελέτη προτείνεται η Πλανητική Υγιεινή Διατροφή, που δίνει έμφαση σε ελάχιστα επεξεργασμένες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες με μέτρια πρόσληψη ζωικών προϊόντων και σχετίζεται με 27% χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Υπολογίζεται ότι η παγκόσμια υιοθέτηση αυτού του διατροφικού προτύπου θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτρέψει περίπου 15 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως και να μειώσει σημαντικά τους κινδύνους χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο καρκίνος και οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες.

Οι συγγραφείς της μελέτης ζητούν στοχευμένες πολιτικές για τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε θρεπτικά τρόφιμα, την εξασφάλιση δίκαιων μισθών και συνθηκών εργασίας και την ενδυνάμωση των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων, ώστε να συμμετέχουν ουσιαστικά στη διακυβέρνηση.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ